English
بهمن
گوڵباخ از افسانه‌های زاگروس به روایت آقای سیامک نجفی
چکیده‌ی داستان
داستان گولباخ (گل باغ، که اصولا گل رز صورتی است) یا زرینه، داستان دختری است که در ایام کودکی مادرش را از دست می‌دهد و زیر دست نامادری بزرگ می‌شود. پدر وی نیز هم‌زبان و هم صحبت زن جدیدش می‌شود و گولباخ را اذیت و آذار می‌دهد.
اوج داستان هنگامی است که گولباخ در ابتدای جوانی خیلی زیبا و برازندە بە چشم می آید. نامادریش او را با دخترش که ظاهر زیبایی نداشته است، مقایسە می‌کند. حس حسادت در نامادری برانگیخته می‌شود و شوهرش را به بجان دختر می‌اندازد و او را هر چند روز یکبار بە بهانەایی کتک می‌زند. در این بخش از داستان دل خواننده از دست سرنوشتی کە گولباخ بە آن گرفتار است، بدرد می آید. ولی روز بعد فرشته‌ی نجات، که باد موسمی یا باد خیرمندی که به کردی به باد “شه‌مال” معروف است بە داد او می‌رسد. از این بخش از داستان شکل داستان به یک داستان طنز مبدل می‌گردد و لبخند را به لب خواننده می‌آورد. به نظر می‌آید پایان داستان طوری است، که یکی از داستان‌های کلاسیک دنیای غرب به علت قدمت تاریخی زیاد این فولکلور، از داستان گولباخ سرچشمە گرفته باشد. داستان معروف سیندرلا.
در انتهای داستان غرور و شوکت دختر زاگروسی را به تصویر می‌کشد، که با شکوه و جلالی تمام از پله‌های سنگی خانه‌شان در حالی پایین می‌آید و بطرف شاهزاده می‌رود، که در یک نظر گوساله‌هایی که هر روز به چرا می‌برده است و نامادری و ناخواهریش را در کنار آنها می‌بیند و با این حال به پدرش لبخندی می‌زند و صادقانه به سوال‌های پسر پادشا جواب می‌دهد، در آن هنگام که پسر پادشاه از او خواستگاری می‌کند، و برای اولین بار در تاریخ این سرزمین داستان شیوەی خواستگاری کردن برای پسر شاهان را عوض می کند. شاهزده در مقابل چشم همگان، زانو می زند و عاجزانه از وی خواستگاری می‌کند.
گوڵباخ
وه کوو باریم وه کوو بژنه‌فیم، بژنه‌فیم وه یە پیاگ و ژنێگ ک دوویه‌تێ داشتن. ئه‌وان ئه‌وقه دووس دۊیه‌ته‌گه‌یان داشتن، ک دی دنیا وه لیان کلک نائۊیه گووش. دۊیه‌ت هه‌ر له مناڵیوه فه‌ره زه‌ڕه دار و جوانی دار بی. ناو دۊیه‌ت نانه گوڵباخ. گولباخ هه‌ر رووژ گه‌وراتر و جوانتر و ته‌رکتر بیادن. داڵگی هه‌ر رووژ سه‌رێ شانه کردیادن و یه گله گوڵباخی سوره‌تی خوه‌شبوو له ناو باخ له قه‌ی دار تۊڕکه‌گه که‌نیا و هاوردیا کردیا قه‌ی سه‌رێ.
ده‌س قه‌زا رووژگار ک فره وه‌خت خوه‌شی تا هه‌مۊشه نایلێ و دووس دێرێ هه‌شه‌که‌ی بخه‌یه ئایمه‌یل، یه ده‌ف په‌تای گه‌نێ که‌فیه ئه‌و ناوه و داڵگ گوڵباخ له ده‌س په‌تا گیان ده‌ر ناکه‌یدن و مرێدن. گولباخ ک هه‌مرای یه زه‌ره مناڵ بی بێ داڵگ که‌فت.
له شوون سالێگ، پیاگ دی ئومووراتێ نا چوودن، ئه‌وه بی وه ناچاری گرێ ژنێ تر خوازێ.
ئی مه‌قه‌یره بیه باییس ئه‌وه ک گوڵباخ هه‌ر وه یه زه‌ڕه مناڵ بی، بکه‌فیه ژێر دەس و چه‌پووکه‌ی باوه ژن.
باواژن یه ساڵ ئه‌وه‌ڵ وه گوڵباخ فره سه‌خت نه‌گریادن، وه‌لی دل بۊچک گوڵباخ داییم ئه‌ڕا داڵکی کوڵه‌ی هاتیا و فره که‌ش وه دزیوه ئه‌ڕا داڵگی گیره کردیادن.
دۊیای ساڵێ باواژن مناڵداروه بی. ئه‌ویش بیه خاون یه دۊیه‌ت. له ئی وه‌ختوه بی ک به‌نای دم کوتان زیاتر وه‌ل گوڵباخ ده‌س وه پێ کریا. دۊیه‌ت خوه‌ییش هه‌ر چێ گه‌وراتر بیاد، جوانی و روخسارێ هه‌ر به‌یێ زه‌ڕه‌تر بیادن و وه گه‌نی چیادن. داییم چڵمێ شووڕ بیادن، تیتکێ باڵ باڵ و، جار وه‌ختیش هه‌ر کلکی له لۊتێ بی وکڵم دەر هاوردیادن.
باواژن وه‌ختی شڕ شێتی دۊیه‌ت خوه‌ی و ئاقڵی گوڵباخ دۊنستیا بیشتر وه گوڵباخ زوور کردیادن و ئه‌زیه‌ت و ئازار گوڵباخ کردیادن.
باواژن دی گوڵباخ وه ناو خوه‌یێ نه چڕیاد. ناو گوڵباخ نائۊیە تۊڕک. داییم و ده‌ره‌م ناو تۊڕک له ده‌مێ نه‌که‌فتیا:
تۊڕک یه بار!
تۊڕک ئه‌وه بار!
تۊرک بچوه سه‌رکانی ئاو بار!
تۊڕک بچوو گووره‌که‌گان بوه ئه‌ڕا ناوباخ!
تۊڕک ئی خوریه بوه شی بکه‌روه!
دی تۊڕک وه ده‌م باواژن دا نه که‌فتیادن.
هه‌ر چێ گوڵباخ گه‌وراتر بیادن، باواژن زڵم و زوور فره‌تری وه لێ کردیادن.
گوڵباخ شه‌وەکیان زۊ باییس گووره‌کاگان ئه‌ڕا له‌وه‌ڕ و یه بار خوریش ئه‌ڕا شی کردن بوردیا ناو باخ یا پشت باخ. جا له‌پێ نان وشک وه‌ل خوه‌یێ بردیا ک ناو رووژ ورسگێ نه‌ویادن.
ئێواران ده‌م خوه‌رائاوایش وه‌ختێ باتیادوه بایه‌سێگانه بانجیله‌گه ئاو ره‌شه بکردیا و گڕ گزگ بیاتیادن و تا تاریک دا نه‌جیمیادن، بچیاده سه‌رکانی و گورجانه یه کونه ئاو باوردیادن.
باواژن هه‌ر له‌و ده‌مه‌و ئیواره گوڵباخ هاتیادوه هه‌ر له ده‌ر هه‌ساروه، وه ده‌نگ به‌رز چڕیا ده‌یێ:
وه‌ها!! تۊرکککک!! پا هه‌ڵگر! لاد بووڕیه‌ی! پا ک وه مل خایا نانه‌ی! گووره‌که‌گان بکه ناو ته‌ویله ک مانگاگان هاتنوه نه‌مژنه‌یان. و زۊکه خوریه‌گه باره بان.
باواژن دی زووان وه ده‌م نه‌وردیا، تۊرک بانجیله‌گه، تۊڕک کونه ئاوه‌گه،…
باواژن، نه‌یشتیاد دۊیته‌گه‌ی خوه‌ی ده‌س وه قه‌ی سیه و چه‌رمگ وه بییه‌ی. نه‌یشتیا پۊش وه بان پۊش بنه‌ی. باواژن داییم وه‌تیا ک من دۊیه‌ته‌گه‌م نازاره و نه‌باییس ده‌سه قه‌ی چشتێ بییه‌ی.
گوڵباخ فه‌قیر ئایه‌ت کردۊ. هه‌ر له گوڵسووه کاره‌یلێ هه‌ر رووژ، جوور سائه‌ت کووک کریاگ ده‌س وه پێ کردیادن و یه‌ک له دۊیای یه‌ک ئه‌نجامیان دیادن. وه‌ختێ هه‌ڵسیادن گوره‌کاگان بردیاده پشت باخ، زۊ گردیادن خوریه‌گان شیوه کردیادن. ئمجا چیاد یه جامۊلک ئاو له کانیه‌گه هاوردیادن و وه گه‌رد یه له‌پ نانه‌گه‌یا خواردیادن.
وه‌ختی شی کردن خوریه‌گه‌ی ته‌مام بیادن، بازێ که‌ش له چه‌مه‌گه‌ی لای باخیان وه دزیوه چیادن مله کردیادن و سه‌رملێ شووردیادن. شانه‌ی چوینی وه‌ختێ فره مناڵ بۊ داڵگی دائۊیه پێ، ئه‌ڕا خوه‌ی وه هه‌فت کونا قایمێ کردۊ، جا هاوردیاده‌ی ده‌یشت. سه‌رێ له وه‌ر ئی خوه‌ر داخه وشکوه کردیادن، ئی بافه‌ی گیس سیه‌ی جوور شه‌ویه شانه کردیادن و خستیا مل ئی شان و ئه‌و شانیا جوورێک ک وه بان به‌رزی سینه‌ی په‌خشوه بیادن. ئمجا چیادن یه گوڵباخێ سوره‌تی که‌نیا و خستیا قه‌ی گیسی و خوه‌ی ره‌ژیادن. بازی وه‌خت چوار مشقی دیادن و چه‌وێ وه گوره‌که‌گانێوه بی و خوریه‌گانێگ ک شیوه کردۊ، جه‌م کردیان ک ئه‌ڕا ئێواره هازر بوودن. وه‌ختێگیش ک ئێواران هاتیادوه قژی بژبژیوه کردیادن و چه‌وه‌یل سیه‌ی جوور گرده‌کانی له ژێر په‌خش په‌ڵایی مۊ سه‌رێ شاردیادنوه و دی که‌س مل به‌رز و بژانگ شووڕ درێژێ نه‌وینستیا. گوڵباخ هه‌نگه‌و په‌ڵه کاره‌یل ماڵێ ئه‌نجام دیادن، ک باواژن وه چه‌پووکه نه‌یه‌یده لێ.
ئه‌ڕا رووژ به‌دبه‌ختی، یه‌ده‌ف باواژن سرنجی که‌فت و خاس نووڕست دی گوڵباخ سینه‌ی له ژێژ شه‌ویه‌گه‌ی هێز گردگه و چه‌وه‌یل مه‌س و گەورسن. گرد ده‌س داقه‌ی پووس گیانێ دی ساف و نه‌رمه، و جوور گه‌نم پاییژه زه‌رده و دره‌وشێ. بده‌و چی تماشای دۊیه‌ته‌گه‌ی خوه‌ی کرد، دی پووسێ یه لای سیه‌س، یه لای بوره و ده‌مچه‌وێ منجه داسه لێ. هات وه خوسه یه چه‌پووک خسته گوڵباخ و ده‌س کرده خوته‌و و بووڵه له سه‌ر گوڵباخ. یه ده‌ف کرده‌ی قیژ قاژ وه مل سه‌ر گوڵباخ و وه‌ت:
مه‌گه‌ر باوگد نایدوه، ئه‌ی چۊ گورکه‌گان مانگاگان مژیه؟ ئیسه چه‌بکه‌یم گله‌یان شیر نه‌یرێ؟
گولباخ هه‌ر چی دای کرد و بێ دای کرد و قه‌سه‌م خواردیا، وه‌ی پرشه‌ی خوه‌ر نازاره من نه‌یشتمه و گورکان کردمه‌سه ناو ته‌ویله، وه‌لی باوژن جوور داخه دڵ، گووش نه‌یاتیا و تا ئیه‌ی ده‌مێ واز بیا قسه‌ی بکردیا چه‌ن چه‌پووک کوتیا مل سه‌ریا و یه قوڕینجگ گردیا لێ.
باوگ گوڵباخ، شۊ باواژن وه‌ختێ شه‌و هاتوه، باواژن که‌مێ پچه پچ له بن گووشێ کرد. شۊیش چی یه شه‌لت وێ بڕی و هات وه‌شکیا گیان گوڵباخ. وه یه ده‌س ئه‌و قژه‌یل له‌خت و نه‌رم و شووڕ گوڵباخه هه‌ڵ پێچا ناو ده‌س و له ئه‌و ده‌س وه گه‌رد شه‌لت وه‌شکیا گیان گوڵباخ تا ئه‌ورا ک جۊلیا، گیانێ وه ژێر شه‌لتا دا رزان. گوڵباخ هه‌ر چێ زریکانیا و ئه‌ڕا باوگێ قه‌سه‌م خواردیا، گوره‌که‌گان شێره‌گه‌یان نه مژینه باوگ هه‌ر دیاده لێ. گوڵباخیش له ژێر ده‌سی هه زڕیاکانیا و قه‌سه‌مێ دیادن نه‌کوشه‌م.
گوڵباخ:
هه‌ی باوگه تۊدو ئی شه‌وار شه‌ریفه دی نه‌یه لێم! باوگه تۊدیو گیان دالگم! تۊدو قه‌ور هه‌رچێ که‌سه باوگه مردم!” دی زوانه ده‌مێ نه‌مه‌ن و گوڵباخ وه هاڵ چی.
باوگیش گوش نه‌ته‌کانیا تا شه‌لته‌گه وه ملیا شکان. دی بێ سه‌ر و بێ زوان هه‌ر ئه‌وجوو هیشته‌ی.
گوڵباخ ئه‌و پووس گه‌نمی و نه‌رمیه که‌فته وه‌ر شه‌لت باوگ و له گ لایگا بۊیه خومره‌ی که‌و.
گوڵباخ بێ سه‌ر و بێ زووان تا شه‌وه‌کی که‌فت. دی ئه‌و شه‌وه سه‌ر بێ شام ناد و خه‌فت.
شه‌وکی زۊ باواژن، یه پا زۊتریش له جاران هاته بان سه‌رێ و یه له‌قه دا لێ وه‌ت:
“تۊڕک لا بڕیاگ هه‌ڵس! ئه‌وه‌سه خوه‌ر بان داخ بی، چه‌که‌ی هه‌ر خه‌فید.”
گوڵباخیش چه‌و له خه‌و و چه‌و پوف کردگ له گیره‌ی دۊیه‌شه‌و، هه‌ڵسادن چه‌و گه‌وریه وه‌ل ده‌سه‌یل باریک و شمشالێ وڵاویادن و گوره‌که‌گانێ برد و چی. دی ئیمڕو نانیش وه پێ نه‌یادن و خوریه‌گه‌ی کرده دو بار خوری.
گوڵباخ باڵه‌یل باریکێ و ده‌سه‌یل نازگی خسته دوه‌ر خوری و کوتاده‌ی بن شان و برده‌ی و چی وه‌ره پشت باخ و گووره‌که‌گانیش وه‌ل خوه‌ی برد.
گوڵباخ چیه پشت باخ. ئه‌وه‌ل سێر پڕ دڵ خوه‌ی ئه‌ڕا داڵگێ و ئی به‌خت و ئه‌قباڵ و چاره سیه‌یی خوه‌یه گیره کرد. دی هه‌وسه‌له‌ی شانه کردن مۊ سه‌ر نه‌یاشت و نه چی گوڵباخی بارێ بکه‌یه قه‌ی سه‌رێ. ئی هه‌مکه‌ی خوریه پانوه کردۊ و هه‌نگه‌و په‌ڵه ده‌س کرده خوری شیوه کردن به‌شکم تا ئێوار بتوانێ ته‌مامێ بکه‌ی.
ئه‌ڕا شانس گولباخ فه‌قیر، هه‌ر وه ئیه‌یا بی، یه ده‌ف یه کزه‌ی وای شه‌ماڵ تون هات داده یه لای خوریه‌گه‌یا برده‌ی و چی. گوڵباخ هه‌ڵه داوان بده‌و بده‌و له شوون خوری، کرده ده‌وین. هه‌ر چێ تواستیا بگریده‌ی، وا هه بردیاده‌ی. دی نه‌زانست تا کوورا چی. هه‌ر قه‌سه‌م وا دیادن، ک ئیواره باواژن تۊش شه‌ڕم تێرێ. ئه‌ی وای شه‌ماڵ ئه‌زیز خوریه‌گه‌م نه‌وه! ده‌سمه داوانت، مه‌گه‌ر تو نازانی و خه‌وه‌ر نه‌یری دۊیه‌شه‌و چه‌وه پێم کردن؟ نه‌خه‌ی وا هه‌ر خوری برد و برد و چی.
چما وای شه‌ماڵیش تواستیا ئیه‌ی بیشتر ئه‌زیه‌ت بکه‌یدن.
ئه‌وقه چی تا سه‌ر له کۊیه‌ی کورکور ده‌ر هاورد.
له قه‌ی تاشێگا چیه بان یه ده‌ف سه‌رێ وه یه ده‌ڵه دێو ته‌قیوه.
ده‌ڵه دێو تا دیه‌ی وه‌ت:
“ها گوڵباخ! ئه‌وه ئه‌ڕا چه هاتیده سه ئه‌ڕا ئێرا؟”
گوڵباخ دی ده‌ڵه دێو یه ئاگر کردگه‌سوه، یه لنگ کیشاسه ئیلایا و یه لنگ له ئه‌ولایا، دو گله دگان دریژێ که‌فته‌سه ده‌یشت، نیم گه‌ز بی، تیتکی خستۊیه پشتا، زووانێ دو زه‌ر هاتۊیه ده‌یشت. گوڵباخ ئه‌وه‌ڵ یه که‌م مڕیوه برد و نه‌زانست چه‌بکه‌ی، دی هاته خوه‌ی و وه‌ت:
دایه گیان! وا هات داده خوریه‌گه‌م. خوریه‌گه‌میش هاته ئه‌ڕا لای تو. دی من تو دیم فره خوه‌شهاڵ بیم زانستم زانی ها کوورا.
ده‌ڵه دێو وه‌ت:
تو خو ورسگده و هۊچ نه‌خواردیه بچو من خواردن دورس کردمه ها بن کوانگ بنینه، بچو سێر بخوه. گوڵباخیش وه‌ت:
“باشه‌د، وه ناو چه‌وه‌یلم دایه‌گیان. ده‌ست ده‌رد نه‌که‌ید ک هایته فکر من.”
ئاخه گولباخ ئایه‌ت داشت وه‌ختی که‌سی وه‌لیا قسه کردیا، داییم بسکه‌ی خستیا سه‌ر لێوی و سه‌ر قسه‌ی ئه‌وه بی وه‌تیا وه ناو چه‌وه‌یلمممم! وه‌ختێ وه‌تیا وه ناو چه‌وه‌یلم دڵ هه‌ر بنیایه‌م و قه‌یر بنیایه‌م وه ناز قسه‌ی چیادن.
ده‌ڵه دیو فره خوه‌شێ وه ئه‌و جواویه هات.
گولباخ چی دی خواردنه‌گه‌ی چشتێگ جوور قارسه‌قوله. ئه‌وه‌ڵ که‌مێ دڵێ هه‌ڵ شێویا، وه‌لی گرده‌ی ده‌س و یه‌که‌م له لێ که‌نی و خسته‌ی ناو سینه‌ی وه وه‌ت:
دایه گیان ئه‌جه‌و خوه‌شمه‌زه‌سن، ئیه چۊ دورسێ کردیده؟ فره خوه‌شه. هه‌یف ک ئی باوه‌ژنمه ئی جوور خواردنه‌یلێ نازانێ دورس بکه‌ی.
جا ده‌ڵه دێو وه‌ت:
“خوو نانه‌گه‌د خواردی، به‌و سه‌ر دایه بووێژن.”
ده‌ڵه دێو یه که‌م هۊچ نه‌وه‌ت و مقێوه بردۊ و چه‌وه ری بی ک گوڵباخ نانه‌گه‌ی بخوه‌ی.
ئمجا وه‌ت:
“ئاخه ئیمه هه‌رچل سال یه ده‌ف وه ده‌س خووه‌مان نییه بایه‌سێگانه سه‌رمان بشوریم. ئیمڕو من سه‌رم شوردمه. وه‌لی له وه‌ختیگوه شوردمه‌سه‌ی هه‌ر خورێ. “
گوڵباخیش هات تماشای ناو سه‌رێ کرد، دی پڕ ناو سه‌ر دایه که‌یوانوو مار موری، و که‌ڵاش دم، و مارمۊلک و قومقومه‌که. که‌می تماشای ئیلا و ئه‌ولا کرد، دی چوویگ له ئه‌و بناره که‌فتگه، چووه‌گه هێز دادن و که‌مێ هاورده ناو سه‌ر دایه که‌یوانوو، وه‌ت:
دایه، سه‌رت منیه گوڵ فره پرچ پاک و ته‌مۊسه.
ده‌ڵه دێو وه‌ت:
“ئه‌ی ئافه‌رم گوڵباخ. به‌وه نزیک دایه بزانم.”
گوڵباخیش چیه نوای ده‌سێ وساد.
ده‌ڵه دێو یه کلک ناده تێوڵێ و وه‌ت:
“بچوو، مانگ بۊشی من ته‌رکم، خوه‌ر بۊشی نه گوڵباخ ته‌رکه.”
یه ده‌سیش نا بان شانێ و وه‌ت:
گوڵباخ! ناود فره قه‌شنگه! کی ئی ناوه ناسه قه‌یدوه؟
گوڵباخ وه‌ت:
دالگم ناوم ناگه‌س. فره ناوه‌م دووس دێرم. وه‌لی باواژن وه پێم ویشێ، تۊڕک.
ده‌ڵه دێو وه‌ت:
“شه‌رت بوو هه‌رکه‌س وه پێت بۊشێ تۊڕک، وه‌ر خوه‌ی نه‌گری و له ده‌سێ ده‌ر بچوو.
جا ئه‌و کوت خوریه که وا هاوردۊیه‌ی له ژێر رانێ قایم کوردۊ و دادوه‌ی پێ.”
گوڵباخ تماشا کرد دی خوری گشت شیوه بییه. خوری داده بن ده‌س و هه‌ی هه‌لا چیه ئه‌ڕا لای گوره‌که‌گان.
وه هه‌ڵه داوانی چی بزانێ ک گوره‌که‌گان چۊنوه ئه‌ڕا ماڵ یا نه؟ چیه پشت باخ دی نه ئه‌ڕاخوه‌یان وسانه و کاویژ که‌ن. تماشای ئه‌و دۊیای خوریه‌گه کرد، دی گشت ها شوونه‌گه‌ی خوه‌ی و ته‌نانه‌ت شیوه‌یشوه بییه. جا یه گژه‌ی وای شه‌ماڵ هات داده ده‌مچه‌ویا و وا که‌فته ناو گیسێ. گوڵباخ یه بسکه داده وای شه‌ماڵ.
دی وه خوه‌شڵه خوه‌شی چیوه وه‌ره‌و ماڵ.
گوڵباخ وه‌ختی چیه ناو هه‌سار، باواژن له بان وه‌رتارمه‌گه‌وه دی گوڵباخ منیه قورس مانگ، هه‌ر چێ پیشتر ته‌رک بی، دواره دو ئه‌وقه ته‌رکتروه بییه. ده‌م چه‌وی جور مانگ ورشه‌ی تێ.
له بانا وه قایم چڕێ ها تۊڕک!!! وه‌یه ده‌ف گرد یه کی وه قایم داده لێ. باواژن خوه‌ی داچه‌ڵه‌کیادوه و که‌مێ سه‌ره گڕه کرد، دی که‌س له ئه‌و ده‌ور و وه‌ره نییه. فه‌قه‌ت دۊیته‌که‌ی له نا دیو بی وه‌ت:
ئه‌وه چه بی دالگه؟!
دالگیش وه‌ت:
هۊچ روله تو ئه‌ڕا خوه‌د ته‌زد ده‌ر بکه.
باواژن هاته خوه‌یا و دواره چڕی:
“مه‌گه‌ر وه گه‌رد تو نییمم تۊرکککک!”
دواره تا ئه‌ورا قوه‌ت له گیانیا بی زرم و هاورده پایا!
هه‌م دواره هاته سه‌ره گڕه، و له لای خوه‌ی وه‌ت:
“ئه‌ی به‌دبه‌ختی ئیمرو چه‌مه!”
دۊیه‌ته‌گیشی ئی ده‌ف له وه‌شتا په‌ڕیه ده‌یشت وه‌ت:
“دالگه ئه‌و تریقه چه بی؟”
وه‌ختێ هاته ده‌یشت ئه‌ویش چه‌وێ که‌فته گوڵباخ دی، چه‌نێ ته‌رک و ئه‌زیزتروه بییه. دۊیه‌ت وه‌ته دالگی وه‌ت دا:
“دیده تۊڕک…. “
یه‌ده‌ف زوانه ده‌میا مه‌ن، خوه‌ی له وه‌شت زرمه‌ی خوه‌ی ده‌ویه ناو دیو. دوواره وه سه‌ره تاتکی هاته ده‌یشت، ک به‌شکم بکه‌یده‌ی مل گوڵباخ.
وه‌ت دا: دید چو تڕێ داده لێ.
داڵگی وه‌ت:
کی؟
دۊیه‌ته‌گه‌ی وه‌ت:
تۊڕک!
هه‌ر تا وه ده‌مێ ناو تۊڕک ده‌ر هات دواره زرم و هاورده پایا.
باواژن دی له خوه‌ی ئاگادار بی ک ئییه هه‌ر چێ هه‌س ها له ژیر سه‌ر وه زوان هاردن ناو تۊڕک.
وه یه‌واشێ وه لای خوه‌ی جوور پچه وه‌ت: تۊڕک.
دی به‌ڵی، بێ قسه، تسێ وه ده‌سێ ده‌رچی.
هه‌ڵه داوان تواست وه دۊیه‌ته‌گه‌ی بفامنی ک نه‌ویشێ تۊڕک.
دۊیه‌تیش دی هه‌ر له ده‌س تۊڕک بیچاره ئه‌سابی بی و چی قیژانه مل سه‌ر گوڵباخ، وه وه‌ت ها! تۊۊۊۊڕڕڕکککک.
ئه‌ڕا نه‌ویشێ ک دۊیه‌ت پڕ شه‌واڵه‌گی بڕیه‌ی.
ئه‌وه بی دی زاور نه‌کردن وه دۊر نزیک گوڵباخ بن. گولباخ تواست بانجیله ئاو ره‌شه بکه‌ی، باواژن وه سه‌ر وه پێ وه‌ت:
“نه ناتوای بکه‌ی.”
دی هه‌ر زاوریان چیاد وه‌لیچیا قسه بکه‌ن.
دی وسان تا ئێواره شۊ هاتوه و هۊچ ئه‌ڕا شۊ نه‌وه‌ت ک که‌مێ وه شویچێ بخه‌نن. شۊ تا هاتوه دی گشت بێ ده‌نگ و ئارام وسانه. تماشای گوڵباخ کرد، دی چما فره ته‌رکتروه بییه. تواست بۊشێ تۊڕک ئه‌وه ده‌م چه‌ود چه‌وه پێ کردیه ک گه‌رشه‌ی تێ. وه‌ت:
تۊڕک!
وه یه ده‌ف ئه‌وجوور هاورده پایا خوه‌یش هه‌ڵپه‌ڕیه پا و تماشای ئیلاو ئه‌ولای خوه‌ی کرد. گشت دانه‌ی خه‌نین وه لێ.
باوگ خوه‌ی جه‌م جوور کرد و وه‌ت:
“لا بڕیاگ به‌و بزام تۊڕک!”
دواره گرم هاورده پایا! پیاگیش دی زانست کاسه‌یگ ها ژێر نیم کاسه، وه یه‌واشێ وه‌ت:
“تۊۊۊڕڕکک”
وه یه ده‌ف یه باریکه جینگ دا لێ تا یه ده‌م هه‌ر کیشێ هات. دی ئه‌ڕایان ری نه‌مه‌ن. هه‌ر وه ناو خوه‌ی چڕیانه‌ی گوڵباخ.
باوگ ئه‌وه‌ڵ زاوری چی، ناو گوڵباخیش یه‌واش وه‌ت، دی نه خه‌وه‌رێ نییه. دی مه‌جبوور بین وه پێ بۊیشن گولباخ.
گشت وه گولباخ یه جور تر ره‌فت کردن و سه‌ر وه سه‌رێ نه‌نان. گوڵباخیش خوه‌شهال تا شه‌وه‌کی نه‌زانست هه‌ر چۊ خه‌و که‌فته پیا. شه‌وه‌کی سه‌رهاڵ و سه‌رکه‌یف گورکه‌گانێ برد و چیه ئه‌ڕا پشت باخ.
گوڵباخ ده‌م چه‌وێ جور مانگ تریفه‌ی هاتیا. دواره چی له ناو گولوم پشت باخ سه‌ر ملێ شورد و شانه‌گه‌ی هاورده ده‌یشت، نیشت، ته‌رک ته‌رکێ سه‌ری شانه کرد. وه‌ختی سه‌ری شانه کرد گیس له‌خت و شلی په‌خش و په‌لا بیا مل شانێ و چه‌وه‌یلێ چما گڕه‌یگ تر که‌فته لێ. هیز گرده پا له دەور خوه‌یا یه چه‌رخ خوارد، وه دو ده‌س بۊچک خوه‌ی خسته ناوقه‌ی خوه‌ی دی ده‌س خوه‌ی له ناوقه‌ی ره‌سیوه، هیشت مۊ سه‌ر وه مل شان و مل به‌رزی و بان سینه‌ی په‌خش په‌ڵا بوو. هه‌ر منسیا یه دۊیه‌ت شای په‌ریان. ئیواره چیوه. دوواره وه‌خت چیین مۊ سه‌ری بژبژی کردیا. وه سه‌ر ئه‌ویش دواره ئه‌وجور مۊ سه‌رێ په‌خش په‌ڵا پیاده مل شان ملی ئایه‌م هه‌ر هه‌ز کردیا تماشای گیسه‌یلی ک یه‌چکه بان سینه‌گه‌یلی و تا خوار بن که‌مه‌ری هاتۊ، بکه‌یێ.
باواژن وه‌ختێ ئیمڕو دیه‌ی، تواست له خوسه‌یا شه‌ق بوه‌ی.
دی ئیجور فایده نه‌یرێ هات له ده‌ر دووسی وه گه‌ردی وارد بی. وه‌ت:
“ئه‌ی گوڵباخ رووڵه، ئه‌ڕام ویشێ ئه‌ی چه بییه تو ئیجور ته‌رکوه بیده؟”
گوڵباخیش چۊن دل ساف و بێ کونیه‌تی داشت، وه‌ت:
“ئا باواژن. راسی ئیجور بی ک من ئه‌و رووژه خوریه‌گه بردم وا برده‌ی ئه‌ڕا لای یه دێوێگ له کۊیه کور کور. خوریه‌گه‌م دادوه و منیش که‌مێ وه‌ڵی قسه کردم، دی هاتموه. وه‌رجله ئییه بامه‌و کلک ناده تێوڵم و وه‌ت بچوو، مانگ بۊشێ من ته‌رکم، خوه‌ر بۊشێ تو ته‌رکی.”
باوه‌ژن ئی رووژ وه‌ت:
“تو دی گوره‌که‌گان مه‌وه، دۊیه‌ته‌گه‌ی خوه‌م به‌یده‌یان.”
خوری داده دۊیه‌ته‌گه‌ی خوه‌ی و وه‌ت:
“بیل با وا خوریه‌گه‌د بوه‌ی و له شونیا بچوو تا کۊیه‌ی کورکور. جا بووسیه تا دێوه‌گه کلک بنه‌یه تێوڵدوه.”
دۊیه‌تیش خوری برده پشت باخ. هه‌ر چه‌وه ری وساد تا وا بای. ئاخرێ وا هات داده خوریه‌گه‌ی و برده‌ی.
ئه‌ویش که‌فته شوون خوری تا کۊیه‌ی کورکور چی. چیه بان له کۊیه دی به‌ڵی ده‌ڵه دێوێ ئاگر کردگه‌سوه و دێرێ چشتێ دورس که‌یدن.
دێو تا دیه‌ی وه‌ت:
“ها دۊیه‌ت باواژن! ئه‌وه چه‌که‌ی له ئێرا؟”
دۊیه‌ت تا چه‌وێ که‌فته ئی قه‌یافه‌ی دێوه وه‌ت:
ئای دڵم ده‌رای! تو چه‌ی گید؟ ئایه‌م زه‌نۊقه که‌ی بۊنێده‌د!
ده‌ڵه دێو ده‌س له شێوانن خواردنه‌گه‌ی کیشاد و وه‌ت:
ورسگد نییه؟ ئه‌گه‌ر ورسگده، له ئه‌و پشته خواردن دۊیه‌شه‌و هه‌س بخوه!
دۊیه‌ت باواژن چی تماشا کرد، دی یه پاخوا قارسه‌قوله!
دۊیه‌ت وه‌ت:
ئای دڵم ده‌رای! یه خوو قارسه قوله! تو وه یه ویشی خواردن!
ده‌ڵه دێو یه که‌م تماشای کرد هات نیشت. وه‌ت:
ها به‌و دۊیه‌تم بزان سه‌رم ته‌میسه یه نه؟ یه دو رووژه سه‌ر شوردمه سه‌رم هه خورێ.
دۊیه‌ت هات تماشای ناو سه‌رێ کرد دی پڕ ناو سه‌رێ مه‌ل مووره.
وه‌ت:
“ئه‌ک کووسم نه‌که‌فی، ئه‌وه‌ک جک جانه‌وه‌ره ها ناو سه‌رد! یه وه خوه‌دوه سه‌رت شووردیه؟
هه‌ی ده‌ڵه دێو! یه‌لا خوریه‌گه‌م بیه‌روه! توام بچم. ده‌سیش بنه قه‌ی تێوڵم.”
ده‌ڵه دێو وه‌ت:
به‌و تا بیه‌مه‌ی پێت. جا ده‌س نا تێولیوه وه‌ت:
“شه‌رت بوو یه لیخه‌رو له تێوڵد ده‌ر بایدن و هه‌رچێ بووڕینه‌ی دواره سه‌وز بکه‌ی.وه ده‌مدیش ئه‌وقه تامێ خوه‌ش بوو ک داییم بمژیده‌ی.”
یه ده‌ف یه لیخه‌رو له تێوڵ دۊیه‌ت ده‌رهات و چووڕیا ناو ده‌م دۊیه‌ت. دۊیه‌تیش مژیه‌ی دی فره خوه‌شه. ئه‌ڕا خوه‌ی خوری خوه‌ی گرد و لیخه‌ورو وه ده‌م چی وه‌ره ماڵ.
وه‌ختی چیه ماڵ داڵکێ داده ناو سه‌ر!
باواژن دی دوواره دۊیه‌تی له ماڵ قایم کرد، و بده‌و بده‌و چی لیخه‌رو بڕی. ده‌ور و وه‌ر دو رووژ تۊیل نه‌کیشا لیخه‌ورو هه‌م سه‌وز بیاد.
گولباخیش سه‌ر مه‌س هه‌ر رووژ گوره‌که‌گان بردیاده ئه‌ڕا ناو باخ و پشت باخ.
*****
ئیمڕوو گوڵباخ یه جوور هس و هه‌وای خوه‌شترێ داشت. هه جوور رووژه‌یل تر، چیه مه‌له، سه‌ر مل خوه‌ی شوورد و ئی قژ له‌خت و نه‌رمێیه خسته وه‌ر خوه‌ر وشکوه کرد، و نیشته شانه کردنی. قژی خسته له لای مل به‌رزیا هاوردۊیه خوار وه بان سینه و ملی به‌خش په‌ڵا کرد. گوڵباخ ئه‌و چه‌و سیه و بژانگ دریژیه گل دادن و تماشای ئیلا و ئه‌ولا کرد دی قه‌یر له وای شه‌مال ک هه‌ڵ کردۊ و دیاده ناو گیسی، هۊش که‌سێ تر له ئه‌و ده‌ور و وه‌ره نه‌وی. له ناو باخوه دوگله بوڵبوڵ ئی سه‌ر و ئه‌و سه‌ر چڵ دارێ گردۊن، ئیاکه خوه‌نیا، ئه‌واکه جواوێ دیادن. هاژه‌ی ئاو چه‌میش وه ئه‌و بناره چیاد. گولباخیش سه‌ر مه‌س هس ده‌رۊن خوه‌ش خوه‌ی بی. گوڵباخ وه له‌نج و لار چی گوڵێگ سووره‌تی له قه‌ی دار تۊڕکه‌گه که‌نی و خسته قه‌ی سه‌رێ. گوڵباخ ده‌مچه‌وێ جوور مانگ تریفه‌ی هاتیا و چه‌ویلێ جوور هه‌ساره گڕه‌ی هاتیا. گوڵباخ سه‌رمه‌س جوانی خوه‌ی، وه دو ده‌س بویچک و کلکه‌یل باریک و دریژێ هه‌ڵقه دائوویە ده‌ور ناوقه‌ی خوه‌ی چه‌ن ده‌ور وه ده‌ور خوه‌یا چه‌رخیادن و وای شه‌ماڵیش یه‌که‌م بیشتر هه‌ڵ کرد و گژه‌یگ تر خسته ناو گیسه‌لێ و شه‌کانیاده‌ی.
بژنه‌فیم له کوڕ پاتشا و سه‌ر سواره‌یل گه‌ردێ ک له ئه‌و بنارا داشتیان ره‌د بیان و وه‌ره‌و راو کردن چیان. له دۊیروه نیشت تماشای قه‌د و بالای ئی دۊیه‌ته کرد. ده‌ستور داد گشت خوه‌یان له ناو چه‌م داگرن، توام بزام ئیه په‌ریه؟ خه‌یوه‌کیه؟ یه چه‌سن؟ جا خوه‌یش له په‌نامێ داگردۊ و سه‌یر و جادو ره‌فت گولباخ مه‌نۊ.
وه‌ختێ خاستر سه‌یر کردیا، زیاتر کش و مات له سه‌ر کار و بار دۊیه‌ت مه‌نیا.
دی بالای منیه نه‌ی! ئه‌گه‌ریش باڵای فه‌ره به‌رز نه‌وی، وه‌لی هه‌یکه‌ڵی وه بان یه‌ک ئه‌وجوور ته‌رکیبێ دورس کردۊ، ک کوڕ پاتشا فکر کرد دێرێ خه‌و دۊینێ. وه‌ختێ ئه‌ڕای له شای په‌ریان وه‌تۊن، دی چما ئیه‌سه خود خوه‌یه، دۊیه‌ت شای په‌ریان، هه‌ر ئی دۊیه‌ته‌سه. له دۊیروه گوڵباخی سووره‌تی لای قژی و ئی گژه‌ی وا جار وه‌خت گیس ئی په‌ری سفه‌ته ده‌سه ده‌سه که‌یدن و جار وه‌ختیش یه باوش قژ له‌خت و نه‌رم که‌فتیا مل ئی شان و ئه‌و شانێ. کوڕ پاتشا هه‌ر ئه‌وجوور له شوون خوه‌ی وشکوه دائۊ.
وه شوون گتی کوڕ پاتشا هه‌ڵساده سه‌ر پاوه و تواست بایدن وه‌ره‌و گوڵباخ.
گوڵباخ وه‌ختێ دی ک یه‌کی له دۊروه نوڕیه پێوه. خوه‌ی جه‌م کرد، و خوه‌ی وه په‌نامێگ شاردوه و جوور باد سه‌رسه‌ر هه‌نگه‌و په‌ڵه خوه‌ی ره‌سانه ماڵ و چی خوه‌ی قایم کرد.
باواژن وه لێ پرسی:
“ها لا بڕیاگ ئه‌ڕا چه گوره‌که‌گان وڵ کردیه و هاتیده سه ئه‌ڕا مال؟”
داشتیا وڕاوه کردیا و چی گزگ بارێ ک بیه‌ده لی بوکشیده‌ی.
گوڵباخ وه‌ت:
“ئاخه یه کوڕ سه‌ر سوار، له بان ئه‌سپ چه‌رمگ بی، و یه هه‌مکه تر مه‌ردم وه گه‌ردێ بین. داشتیان تماشام کردیان. زاورم چی بێزنه‌م، منیش بدو هاتموه.”
دی باوه ژن وه کوشتن گوڵباخ چه‌و پووشی کرد و فکرێ که‌فته سه‌رێ. چی گوڵباخ شاردوه له بن ماڵ، له دیوه بنینه. وه‌ته پێ ک نوتقد ده‌ری نایدن بزانم چه بیه. جا هات دۊیه‌ته‌گه‌ی خوه‌ی ک لیخه‌رو له ده‌مێ بی و داشتیا لیخه‌روو کروژیا، زۊ زۊ لیخه‌روه‌گه‌ی بڕی، له‌باسه‌گان گوڵباخ ده‌ر هاورد و کرده وه‌ر دۊیه‌ته‌گه‌ی خوه‌ی. و وه‌ته دۊیه‌ته‌گی خوه‌ی ک له بانجیله‌گه بوسێدن.
له ئه‌ولایشوه کوڕ پاتشا وه‌ته نه‌وکه‌ره‌یلێ ک بزانن ئییه باخ کییه. بچن ئه‌و دۊیه‌ته له ناو ئه‌و باخه ئه‌ڕام بارن توام وه نزیکوه بۊنمه‌ی.
قه‌ڵاوڕه‌یل وخزمه‌ت کاره‌یل کوڕ پاتشا چینه ناو باخ و پیشت باخ هه‌ر چێ گل خواردن که‌سێ په‌یا نه‌کردن. هاتن وه‌تنه کور پاتشا ک که‌سێگ په‌یا نه‌کردنه. وه‌لی چه‌ن گله گوره‌که ها له ئه‌ورا.
کوڕ پاتشا ده‌ستور داد ک بچن زۊ سایو ئی باخه په‌یا بکه‌ن و گوره‌که‌گانیش بوه‌ن بیه‌نه سایوی.
قه‌راوڵه‌یل زۊ که‌فتنه ری و ده‌فی ماڵ پیاگ په‌یا کردن.
کوڕ پاتشا چیه ده‌ر ماڵ پیاگ و گورکه‌گان دانه پێیان. دی به‌لی هه‌ر ئه‌وه ک له دۊروه دی ها له بانجیله گه، خود خوه‌یه. دوڵنگه‌یل وه‌رێ ناسی. ده‌ستور داد ک بۊشن دۊیه‌ت و باوگ و داڵگ دۊیه‌ت بایدن ک کوڕ پاتشا توای وه‌لدانا قسه بکه‌ی.
باواژن چیه وه‌روه و وه‌ته کوڕ پاتشا:
“پاتشا ئجازه‌ی گیانمان دێرێ دۊیه‌ت چو قابڵێ دێری.”
کوڕ پاتشایش له ئه‌سپ هاته خوار و هورمه‌ت و ئزه‌ت ناده شان باواژن.
وه‌ت:
دۊیه‌ت گوره‌که له‌وانێ دیری و ها ئه‌وسه ها له بانجیله‌گه، توانم له نزیکوه دو قسه وه‌لێ بکه‌م؟
باواژنیش دۊیه‌تێ چڕی.
دۊیه‌تی هاته نزیکوه وه‌ت:
“تو کید؟ ئه‌ڕا چه وه‌ل ئی هه‌مکه خه‌ر و قاترا هاتینه‌سه ئه‌ڕا ده‌ر ماڵ ئیمه؟”
کوڕ پاتشایش تماشای کرد، دی ده‌م چه‌وێ له‌ک که‌کی و پڕ له منجه، چما لای ملێ گه‌ڕی گردگه‌سه‌ی و یه له‌که جور موور ها ته‌خت تێوڵێ. کوڕ پاتشا یه ته‌کان خوارد یه گام چیه دۊیاوه. یه ماوڵ له لای خوه‌ی فکر کرد، و وه‌ته باواژن:
“تو هه‌ر ئی یه دۊیه‌ته دیری.”
باواژنیش وه‌ت:
“به‌ڵی. وه جوقه‌ی باوگد قه‌سه‌م من هه‌ر ئی یه دۊیه‌ته دێرم.”
کوڕ پاتشا، هه‌ر چێ فکرێ کرد، دی رێکێ ناتید. ئه‌و دۊیه‌ته وه‌ختێ شانه هاوردیا مل ئی گیس له‌خت شوڕ درێژیه چما شه‌وار بی ک باڵ چه‌و کیشیا مل ئێوارانا. وه‌ختێ لیسک خوه‌ر دیا ناو ده‌م چه‌وێ، پرشه‌ی نۊرێ کوڕ پاتشا له شوون خوه‌ی جادو کردیا و تا چاره‌کی مه‌ڵاقێ وه ده‌مێ وشک بۊ. ئیسه ئی دۊیه‌ته منیه دێو ده‌ر کوڵه‌نان.
کوڕ پاتشا دی گته لێ نه‌یادن و چیه ئه‌ڕا ماڵ.
وه‌ختێ ره‌سیه ماڵ، چی ده‌مه‌و خوار که‌فت.
پاتشا هات وه‌ت:
“چه بییه کوڕم؟”
کوڕ دی وه‌ل که‌س قسه نه کرد. پاتشا و خزمه‌ت کاره‌یل هه‌ر کارێ کردیان فایده نه‌یاشت کوڕ پاتشا وه‌ل که‌س قسه نه‌کردیادن.
باده سێ شه‌و و سێ رووژ کوڕ پاتشا هاته قسه وه‌ت ک ئاشق یه گوره‌که‌له‌وانێگ بییه ک مالیان ها خوار ئاواییگ له ئه‌و دیم کورکور.
وه‌لی دۊیه‌ت نوقم بیه‌سن و بیه سه یه تک ئاو چییه سه زه‌ویا.
پاتشا ده‌ستور دادن ته‌مام ئاوه‌یل هه‌ر چێ ماڵه دۊیه‌ته‌یلیان بارنه ئه‌ڕا ده‌ر قه‌ڵاچه‌ی پاتشا.
خزمه‌تکاره‌یل پاتشا چینه ئاوایه‌یل ده‌ور و وه‌ر، هه‌ر که دۊیه‌ت داشت گشت گه‌ل کردن هاوردن.
پاتشا داد گشت دۊیه‌ته‌یل بارنه نزیکوه ک کوڕێ بۊنێده‌ی.
کوڕ پاتشا هه‌ڕ چی چه‌و گل دا، نه‌خه‌ی دۊیه‌ت له ناویان نه‌وی.
کوڕ پاتشا دووار ده‌مه‌وخوار رمیا و وه‌ل که‌س دی قسه نه‌کرد.
پاتشایش دلێ ئه‌ڕا کوڕێ که‌واو بی.
پاتشا داد ک وه‌زیره‌یلێ بچرن. وه‌زیره‌یل هاتن. پاتشا وه‌ت چاره‌ی ئه‌ڕا ده‌رد ئی کوڕمه چاره‌سه‌ر بکه‌ن.
وه‌زیر ده‌س راس وه‌ت:
“قوروان له ناو وه‌زیر وه‌کیله‌یل ئیمه خوه‌مان یه هه‌مکه شازایه هه‌س، وه‌ل شاکوڕدا قسه که‌یمن رازی بوو هه‌ر کام، له ئیانه بتوای تا ئه‌ڕای باریمنه‌ی. من خوه‌م سێ دۊیه‌ت دێرم، هه‌رکامیان بتوای. سه‌لای گیانمان دێرێ.”
پاتشا تماشای وه‌زیر ده‌س چه‌پ کرد وه‌ت:
“تو چه‌و ویشی وه‌زیر.”
وه‌زیر ده‌س چه‌پ ک هه‌میشه ئاقڵ تر بی یه مقێ برد و وه‌ت:
“بیه‌یمنه جار چی له شار و ئاوایه‌یل جار بکیشی هه‌ر که‌س شوون هه‌ته‌رێ و ئی جور دۊیه‌تێ برد و بزانی ها کوو، هه‌فت سه‌نگ خوه‌ی ته‌ڵا ده‌یمنه پێ.”
پاتشا وه فکر وه‌زیر ده‌س چه‌پ خوه‌ه‌شێ هات.
ده‌فی دانه جار چی بچوودن جار بکیشێ.
ئی رووژه گه دین یه که‌یوانوو وه کورپه کورپ هات و وه‌ت:
“هه‌ی پاتشا، قووڵه‌ی ئاڵه‌م سڵامه‌ت بوودن. من زانم ئه‌و دۊیه‌ته ها کوورا. ئه‌وه چه‌ن وه‌خته شاردنه‌سوه‌ی.”
پاتشا وه‌ت:
“بچن بزانن ویشی ها کورا ئه‌گه‌ر راس وه‌ت، هه‌فت سه‌نگ خوه‌ی ته‌لا بییه‌نه پێ.”
که‌یوانوو وه‌ت:
“من هه‌فت سه‌نگ خوه‌م په‌تک توام. ته‌ڵا وه ده‌رد چه خوه‌ی.”
پاتشا خه‌نی و وه‌ت:
“خوو هه‌فت سه‌نگ خوه‌ی په‌تک بییه‌نه پێ.”
که‌یوانوو ک که‌سیگ بی ناوک گوڵباخ خوه‌ی بڕۊ؛ ناو نیشان دادن.
کوڕ پاتشا وه‌ختی له که‌یوانوو پرسی:
هه‌ی دایه بۊش بزام ئه‌وه چ جور دۊیه‌تێگه. که‌یوانوو وه‌ت:
“ئه‌وه ناوێ گوڵباخه و داییم یه گولباخی که‌یه قه‌ی مۊ سه‌رێ. وه‌لی باوژن دێرێ و قایمێ کردنه. من خوه‌م ناوکێ بڕیمه.”
کوڕ پاتشا دی ناو نیشانه‌گه‌ی راس بی. ئه‌و رووژه ئه‌و دۊیه‌ت به‌ی نۊره گوڵباخی له قه‌ی سه‌رێ نه‌وی. کوڕ پاتشا گوڵ له گوڵ رۊی گوڵوه‌چ ده‌رکرد و وه‌ت:
“چل سوار گشت زین و زینه‌ت بکه‌ن و گوڵ و گوڵوه‌نی بخه‌نه مل چارواگان.”
خوه‌یش سوار ئه‌سب چه‌رمگێ بی و یه گله تر ئه‌سپ زین و زینه‌ت کاری کردن و له سه‌ر تا وه‌پا داد گردنه‌ی گولباخی و که‌فته نوا و چینه ئه‌ڕا ده‌ر ماڵ پیاگ.
گوڵباخ له‌و وه‌شت باوه‌ژن و ترس باوگ ک بایده ده‌یشت وه شوونێ گرن خاس کوشنه‌ی، شاریاو مه‌ن. به‌س گوڵباخ که‌مێ له لای خوه‌ی فکر کرد و وه‌ختی قرم قاڵ و هه‌ره له ده‌یشت شنه‌فتیا، وه‌ت بایس بچم بۊشم من گوڵباخم، زه‌ڕینه‌ی داڵگم. دی وه هه‌ڕه‌شه و گوڕشه‌ی باواژن گووش نه‌یاد و له دیوه بنینه پا ناده ده‌ییشت و هات خوه‌ی ئه‌یان کرد.
پیاگ و باواژن دین نه فایده نه‌یرێ کار له کار گوزه‌یشتگه، نه‌تواستنیش دی نوای گوڵباخ بگرن.
گوڵباخ له وتاق هاته ده‌یشت و ده‌سێ کیشا قژیا و چییه بانجیله‌گه.
کوڕ پاتشا تا دیه‌ی، دی، خوه‌یه. پرشه‌ی لیسک ده‌م چه‌وی گرشه‌ی هاتیا، زڵفه‌یلی له لای مل به‌رز هاتۊیه خوار و که‌فتیه مل ئی شان و ئه‌و شانێ. جورێ به‌رزی سینه‌ی زینه‌ت دائۊ و ناوقه‌ی باریکی نمایان کردۊ ک هه‌ر بنیایه‌مێ کش و مات خوه‌ی کردیا.
گوڵباخ که هه‌مرای نه‌زانستیا ک کوڕ پاتشا هاتگه‌سه خوازمه‌نی، خه‌رامان خه‌رمان نه‌رم و وه سه‌ر خوه‌ی له پله‌گان، پله، پله، وه ئاسپای هاته خوار، و وه‌ختێ هاته نزیکوه وه ئه‌ده‌ب و نزاکه‌تێ ته‌مام، سه‌ر خه‌م کرد وه‌ت:
کوڕ پاتشا سه‌ری سڵامه‌ت. چو کارێ وه من دیرین، من ئاماده‌ی خزمه‌ت گوزارییم.
کوڕ پاتشا ک مه‌ڵاقێ وه ئی هه‌مکه‌ی کرشمه و که‌رامه‌ته وشک بۊ و زووان له ده‌می نه‌چه‌رخیاد. وه ئه‌سپ په‌ڕیه خوار و له وه‌رانه‌وه‌ری له نوای چه‌و گشت، خارج له داو شازایه‌گه‌ری، زه‌نگوڵ خه‌م داد و وه‌ت:
من وه هاوسه‌رگه‌ری خوه‌د قه‌بوول که‌یدن؟
گوڵباخ ک وه ته‌نیا چشتێ ک فکر نه‌کردۊ ئه‌وه بوو ک کوڕ پاتشا بایدن وه خوه‌ی له لێ خوازمه‌نی بکه‌یدن، باڵ چه‌و هیز داد و تماشای ده‌یشت کرد دی چل ئه‌سپ زه‌ڕ زینه‌ت کریاگ و داپووشیاگ وه گوڵباخی سووره‌تی له قه‌تاره له ده‌رماڵ قه‌تاره به‌ساسن. تماشای ناو چه‌و کوڕ پاتشا کرد و یه بسکه داد.
کوڕ پاتشا ده‌فی، هه‌ڵساده سه‌ر پا و یه گله گوڵباخێ هارد کرده قه‌ی مۊ سه‌ر نه‌رم و ردیف کریاگی، هه‌ر جوور ئه‌و رووژه ک خوه‌ی گوڵ کوردیه قه‌ی گیس خوه‌ی.
کوڕ پاتشا ده‌س شووڕ کرد. گوڵباخ یش یه گتی داد، تماشای باوگێ کرد ک ئه‌سر زائۊیه ناو چه‌وێ، بسکه‌ی داده لێ. باوه‌ژنیش ک بووق کردۊ. خوه‌یشک داڵگه جیازه‌یشی، لیخه‌رو له ده‌مێ بی ئه‌را خوه‌ی داشتیا لیخه‌رو کروژیادن. ۴ گله گووره‌که‌یش له خوار هه‌ساره‌گه بی داشتیان مانگاگان مژیان. له‌ی وه‌خته کزه وای شه‌ماڵ هه‌ڵ کرد و که‌فته ناو ده‌مچه‌و گوڵباخ. گوڵباخ برۊسکه‌ی خوه‌شێگ هاته ناو شانێ جا وه ئه‌منی و یواش ده‌س دریژ کرد و ده‌س نا ناو ده‌س کوڕ پاتشا.
دی مه‌ردم و دار ده‌سه‌ی پاتشا گشت دانه تللی کیشان، چه‌پ کوتان و فیکه کیشان و به‌یت خوه‌نین.
کوڕ پاتشا وه ته‌مام ئزه‌ت و هورمه‌ت برد ناده‌ی بان ئه‌و ئه‌سب چه‌رمگه ک ئه‌ڕای زین کردۊن و خوه‌یش چیه بان ئه‌سپ خوه‌ی که‌فتنه نوا ئه‌و دۊیایان وه پشت سه‌ریان وه‌ره‌و دیارێ تر وه‌ره‌و قه‌ڵاچه.
گوڵباخ و کوڕ پاتشا وه یه‌ک شای شوکروه بین.
چه‌پێ گوڵ و چه‌پێ نه‌رگز!
مه‌رگتان نه‌ۊنم هه‌رگزای هه‌رگز!
از دیگر نوشته‌های ما: شعر گوڵباخ سروده آقای سیامک نجفی
This post is available:
